Om de natuur effectief te kunnen beschermen of verbeteren, zijn de mensen die in het gebied wonen en werken hard nodig. Zij zijn echter vaak ook degenen die zich bedreigd voelen door overheden en organisaties die de natuur proberen te beschermen. Als gevolg daarvan zijn ze terughoudend om deel te nemen aan van bovenaf ontworpen projecten of kunnen ze zelfs in contraproductief gedrag belanden.
Wat zou er gebeuren als deze mensen hun eigen projecten zouden ontwerpen en realiseren in plaats van deel te nemen aan van bovenaf ontworpen projecten?
In onze participatieve actieonderzoeken hebben we opmerkelijke resultaten gezien wanneer mensen de kans krijgen om samen hun gedeelde werkelijkheid te onderzoeken, nieuwe opties te ontdekken en projecten te ontwerpen en te realiseren waar ze zich eigenaar van voelen. Hoewel het betekent dat we soms moeten afwijken van de oorspronkelijke doelen van de natuurorganisatie, zijn we ervan overtuigd dat deze doelen – zij het indirect – zullen worden bereikt, door het aanboren van de kracht van de massa: mensen. Zoals Ron van der Veer (bestuurslid van de Dutch Caribbean Nature Alliance) ooit zei:
“jullie hebben onze doelen niet bereikt. Jullie zijn veel verder gegaan”.
Natuurorganisaties die durven af te wijken van vooraf gedefinieerde projectdoelen en het afvinken van hokjes, die openstaan voor het benaderen van een complex duurzaamheidsprobleem met behulp van Participatory Action Research mogen het volgende verwachten:
- Lokale mensen en andere belanghebbenden voelen zich gehoord, een van de eerste
bouwstenen van een gevoel van eigenaarschap; - Stakeholders die vanuit meerdere invalshoeken naar een situatie kijken, wat resulteert in meer wederzijds begrip voor andermans perspectieven;
- Stakeholders zien hun gemeenschap en haar sterke punten op een geheel nieuwe manier die ze voorheen niet zagen, wat hun perspectieven verbreedt en hun creativiteit stimuleert;
- Stakeholders brainstormen samen – gebruikmakend van deze verruimde perspectieven en nieuwe creativiteit – en genereren ideeën waar ieder afzonderlijk niet eerder aan gedacht zou hebben, wat resulteert in sociaal leren en innovatieve oplossingen.
- De co-creatie van nieuwe actieplannen door lokale belanghebbenden waarvan zij zich eigenaar voelen en gemotiveerd zijn om er een succes van te maken;
- Stakeholders realiseren de actieplannen samen door intrinsieke motivatie, op een manier die past bij hun behoeften, normen en waarden en cultuur;
- Toegenomen gevoel van eigenwaarde onder de lokale bewoners;
- Soms, als neveneffect: meer vertrouwen in andere belanghebbenden en herstel van verbroken werkrelaties.
Merk op dat we met stakeholders zowel buurtbewoners als organisatie- en overheidsactoren bedoelen en alles daartussenin: iedereen die betrokken is bij of beïnvloed wordt door het oorspronkelijke probleem. Dat betekent dat je als opdrachtgevende ontwikkelingsorganisatie waarschijnlijk ook een actieve rol zal spelen in zowel het ontwerp als de realisatie van het actieplan.
Ons inhuren
Je kunt ons inhuren als participatief actieonderzoekers, om PAO uit te voeren op een complex ontwikkelingsprobleem. Op basis van ons eerste gesprek maken we een voorlopig PAO-ontwerp. Dit ontwerp wordt getest tijdens een eerste oriëntatie, waarin we een eerste reeks informele gesprekken voeren met andere belanghebbenden. Op basis van die gesprekken passen we ons voorlopige PAO-ontwerp aan tot een werkbaar PAO-ontwerp, dat we met je bespreken. Eenmaal aanvaard, zetten we ons PAO voort door gegevens en perspectieven over het PAO-onderwerp te verzamelen. Als je zelf ook belanghebbende bent, nodigen we jou ook uit om mee te doen aan het PAO. Vervolgens delen we die resultaten met de belanghebbenden en faciliteren we het proces waarin ze hun actieplan co-creëren en opstarten. Tijdens de monitoring -mocht je hier zelf geen rol hebben- houden we je op de hoogte van het proces en faciliteren we reflectie en eventueel noodzakelijke bijstelling van de actieplannen. Dit proces duurt meestal een paar maanden tot zo lang als nodig is, afhankelijk van de reikwijdte van het PAO.
Laten we onze opties bespreken!
Vraag een vrijblijvend kennismakingsgesprek aan met Madelon Eelderink, oprichter van SevenSenses, email madelon.eelderink@seven-senses.nu. Ik kijk ernaar uit je te ontmoeten!