Een PAO naar manieren waarop Veendammers gezamenlijk op een positief waarderende manier grip kunnen krijgen op hun gezondheid en gedrag. Dit PAO werd uitgevoerd door Wout Peters en Sandra Niezink als stage voor het PAR Practitioners Programma (PPP). Wil jij ook impact maken op een complex maatschappelijk probleem, zoals Wout en Sandra dat deden? De volgende editie van het PPP start 20 juni 2022, dus schrijf je snel nog in!
De beweging van ‘Van Ziekte & Zorg naar Gezondheid & Gedrag‘ is met dit PAO zichtbaar ingang gezet: het heeft 45 oplossingsrichtingen opgeleverd, waarvan er momenteel 24 in co-creatie worden uitgevoerd.
De Veendammers die deelnamen aan dit PAO zijn zowel individueel als in groepsverband aan de slag gegaan met zes thema’s die vanuit de interviews naar voren kwamen: Steunend netwerk, Voedend eten, Natuurlijk bewegen, Bewust ontspannen, Betekenisvol leven en Uitgerust wakker worden. Er zijn twee wekelijkse themabijeenkomsten georganiseerd waarin gezamenlijk nagedacht werd over ideeën en oplossingsrichtingen, passend bij elk thema. Vervolgens gingen de deelnemers hiermee thuis aan de slag, experimenteren en uitvoeren om vervolgens twee weken later tijdens de groepsbijeenkomst verslag te doen van hun ervaringen.
Deelnemers zijn meer groenten gaan eten o.a. door smoothies te maken, hebben intermittend-fasten geïntroduceerd (16:8 methode), zijn dagelijks gaan wandelen met de Ommetjes-App, gestopt met alcohol nuttigen met hulp van Ikpas.nl, zijn koude trainingen gaan doen in de plaatselijke zwemplas (Wim Hof-methode) en passen verschillende Mind-fulness technieken toe (bijv. m.b.v. wandelcoach).
Eén van de deelnemers heeft een online 40 dagen challenge ontwikkeld voor de kerkleden van een christelijke gemeenschap in Veendam. Er zijn 40 Bijbelse inzichten beschreven om een gezond gewicht te bereiken. De 24 deelnemers aan deze challenge kregen dagelijks een mail met een inzicht waarmee ze zelf aan de slag konden gaan. Tijdens deze challenge zijn er 3 fysieke groepsbijeenkomsten geweest, waarbij verdieping van de Bijbelse inzichten centraal stond. Deelnemers kwamen daarbij met het idee om deze bijeenkomsten af te sluiten met een Bijbelse lunch, waarbij iedere deelnemer zelf iets meebracht van een toegepast Bijbels inzicht. De brownie van courgette en de chocolade bolletjes van dadels zullen blijvend herinnerd worden bij onderzoeker
Na deze challenge werd de PAO-er geïnformeerd met de vraag of deze challenge gedeeld mocht worden met iemand vanuit de moslimgemeenschap. Het idee is om de 40 Bijbelse inzichten te vertalen naar de Koran. Deze challenge zou dan kunnen starten tijdens de Ramadan. Een eerste oriënterend gesprek is geweest. Wordt vervolgd!
Na de interviews met de zorgverleners van het gezondheidscentrum zijn twee focusgroepen gevormd. De fysiotherapeuten zijn samen met de diëtisten en een psycholoog aan de slag gegaan met het aanbieden van de Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI) aan Veendammers met overgewicht. Dit is een programma dat in Veendam inmiddels definitief is geïmplementeerd.
Een tweede focusgroep is gevormd door een huisarts. Hij heeft verschillende disciplines bij elkaar geroepen om een zorgvernieuwingsproject op te zetten rondom de veel voorkomende klacht ‘Pijn op de borst (POB)’. Na de eerste bijeenkomst, waar ook zorgverleners van buiten het zorgcentrum aanwezig waren, is met medewerking van alle deelnemers een projectplan opgesteld welke op moment van schrijven ter beoordeling ligt bij de zorgverzekeraar. Verwachting is dat in 2022 gestart kan worden met de uitvoer van het project. Hierbij zullen ook leefstijlinterventies een vast onderdeel gaan vormen in de zorg voor Veendammers met POB-klachten. Het projectplan is op te vragen bij de PAO-er en deze zal het proces verder gaan monitoren.
Na het interview met de loco-burgermeester en haar beleidsmedewerker hebben zij een focusgroep gestart met als inzet het maken van een Lokaal Preventie Akkoord (LPA). Verschillende zorgverleners uit Veendam e.o. hebben een eerste online-meeting gehad, waarbij PAO-er ook aanwezig was. Er is een formateur aangesteld en hij is volgens de principes van PAO aan de slag om alle ideeën en plannen van betrokken te verzamelen. In een meeting die daarop volgde zijn de resultaten gedeeld en in het voorjaar van 2021 was het LPA klaar. Inmiddels zijn meerdere Veendammers en zorgverleners overgegaan tot uitvoer in co-creatie.
Zowel bij de zorgverleners als bij de Veendammers is herkenning van een nieuw perspectief ontstaan: we willen en we weten hoe we de focus kunnen krijgen op gezondheid en gedrag! Zowel zorgverleners als Veendammers zijn en worden gehoord en vanaf het begin zijn ze betrokken in de beweging van ZZ naar GG. Sterker nog, het lijkt een voorwaarde om de beweging op gang te kunnen krijgen en te houden. De deelnemers willen niet individueel aan de slag. Ze voelen zich gesterkt in de groep en vragen ernaar. Dat helpt bij het inbouwen van nieuwe gezonde patronen. De gezamenlijke inzichten die ontstaan zijn tijdens de focusgroepen werken versterkend om ermee aan de slag te gaan. Er wordt samen gebouwd aan een cultuurverandering. Zodra financiering geregeld is zal de impact nog groter worden. Er is nu al veel waardering voor het werk dat verzet wordt op alle niveaus, van bewoner tot loco-burgemeester. Ook zijn de eerste succesjes al gevierd. De blijdschap voor het verlies van enkele kilo’s lichaamsgewicht werkt aanstekelijk, evenals het zien en ervaren van een positieve gezondheid. Dat wordt gevierd!
Het PAO is inmiddels afgerond. De inzet is dat de komende jaren PAO onderdeel blijft uitmaken van het LPA. Daarmee is de beweging die door dit PAO in gang is gezet ook voor de toekomst gewaarborgd en zal een cultuurverandering van ZZ naar GG op de lange termijn duurzaam het gevolg zijn.
