Door Madelon Eelderink

Zojuist las ik dit artikel van Rutger Bregman die mij tot op het bot triggerde. Bregman roept mensen met een zogenaamde bullshit baan (een niet-idealistische, niet-ambitieuze job ofwel nutteloos werk) op om de stap te wagen naar waardevoller werk voor de maatschappij.

Dat is een hele mooie gedachte, maar als we willen dat iedereen met een bullshit baan waardevol werk kan vinden, moeten we nog een andere hardnekkige gedachte in onze maatschappij doorbreken: dat je met het verbeteren van de wereld geen brood mag verdienen.

Geld verdienen aan LIEFdadigheid is niet lief?!

Als je iets goeds wilt doen voor de wereld moet je zogenaamd vrijwilliger worden, dan doe je namelijk aan ‘LIEFdadigheid’ – definitie: hulp die je geeft uit goedheid, niet omdat je er zelf belang bij hebt. Dus als je met goeddoen voor de wereld je brood verdient zodat je je rekeningen kunt betalen, ben je niet meer goed, of lief?! Dit is een gedachte die onder de radar sluimert in onze maatschappij, waarvan ik vermoed dat die het systeem van ‘werken-voor-geld-en-misschien-als-ik-tijd-overheb-goeddoen’ in zijn greep houdt.

Als je een verdienmodel weet te bedenken voor je idee de wereld te verbeteren loop je risico op het label ‘die verdient geld over de ruggen van de armen’. Ook ik heb moeten dealen met die opmerking (opvallend: alleen van Nederlanders), toen ik nog Participatief Actieonderzoek deed met bewoners uit sloppenwijken in onder andere Oeganda, een paar jaar geleden.

Waar zou dat idee dat je niet mag verdienen toch vandaan komen?

Door gebrek aan financiering zoeken NGO’s vaak wanhopig naar vrijwilligers die vanuit liefdadigheid willen bijdragen. Maar die vrijwilligers moeten ook ergens hun brood verdienen, dus die kunnen meestal hooguit 1 dag in de week iets doen. Daardoor kunnen zij zich niet verder ontwikkelen in wat ze voor die NGO doen en hun volle potentieel inzetten, waardoor de kwaliteit van hun werk laag blijft. En dus de maatschappelijke impact die ze kunnen maken. Om nog niet te spreken van de hoge doorloop van vrijwilligers, want velen houden het vrijwilligerswerk niet lang vol naast een fulltime job waarmee ze hun rekeningen moeten kunnen betalen.

Dat je in een bullshit jobs werkt, maar wel met de ‘veiligheid’ van een goed salaris en CAO, maakt het natuurlijk moeilijk om ervan af te stappen, want waar kom je dan terecht? Er zijn weinig banen waar je écht bijdraagt aan de samenleving en net zoveel verdient (en in de CAO-watten ligt) als in je bullshit job.

Dan maar mijn eigen toko

Om die reden ben ik in 2013 -bijna 10 jaar geleden- SevenSenses gestart: “als ik die baan niet kan vinden dan begin ik mijn eigen toko wel”. Niet de meest inspirerende reden -gelukkig ook niet de enige- maar ik ben tot op de dag van vandaag blij dat ik dat heb gedaan. Doordat ik op projectbasis kan werken kan ik precies doen waar ik denk de meeste positieve impact te kunnen maken. Betaald door gemeentes, bedrijven of organisaties die ook meer impact willen maken en daar budget voor beschikbaar hebben, zodat ik mijn rekeningen kan betalen.

Geen niche of discipline die centraal staat, maar een methodiek: Participatief Actieonderzoek. Een manier van werken die mensen in staat stelt samen complexe maatschappelijke problemen aan te pakken. En masse, zeg maar. Niet een klein clubje mensen die het moet bedenken voor de rest, maar alle betrokkenen samen.

En dat proces faciliteren, dat is een feest want daarmee zorg je dat de mensen om wie het gáát ontdekken hoe ze samen impact kunnen maken, en dat ook echt kunnen gaan doen!

SevenSenses is nu een uit de hand gelopen eenmanszaak waarmee inmiddels vele zoals Bregman noemt ‘moreel ambitieuze’ ZZPers maatschappelijke impact maken met hun talent, zoals het tackelen van de gevolgen van stigma onder sekswerkers in Tilburg en Den Bosch, het voorkomen van kindersterfte door longziekten in Oeganda, het tackelen van schoolverzuim door tandbederf bij kinderen in Zuid-Afrika en Kenia, het inzichtelijk, bespreekbaar en ‘tacklebaar’ maken van corruptie in ruraal Kenia, het verbeteren van gezondheid en welzijn in Veendam, Den Haag, Nieuwegein en Zoetermeer, het verduurzamen van toerisme in Zambia, het versterken van vaderbetrokkenheid in Zuid-Afrika, het samen met vluchtelingen waardevolle invulling geven aan een community-center in Lesbos, het in staat stellen van vissers op Saba om hun eigen wet voor duurzame visserij te ontwikkelen, ga zo maar door.

Waar wil ik nou eigenlijk naartoe met dit verhaal?

Hardop denkend: iedereen die van die bullshit baan afwil moet dat met volste vertrouwen kunnen doen! De stap durven wagen! Met wat creativiteit, lef en een goeie zoektocht gaat het je lukken om iets te vinden waarmee je je talent écht goed in kunt zetten en impact kunt maken, waar je ook nog eens je boterham mee kunt verdienen.

En eenmaal in die creatieve bubbel zijn de mogelijkheden eindeloos om een inkomen te genereren met maatschappelijke impact. Juist door deze stap te maken doorbreken we de controversiële gedachte dat er niet verdiend mag worden met liefdadigheid.

En als je dat via SevenSenses wilt doen ben je van harte welkom, we leren je graag de fijne kneepjes van het bijzondere vak van Participatief Actieonderzoek!